Bevat Video: Video
Lead image 1:
Lead image TXT 1: Roland Gravendeel werd binnen een uur na binnenkomst al geslagen. Foto: Omroep Gelderland
Ankeiler: Ze zijn geschopt, geslagen en voelen zich nog altijd niet gehoord.

- Ze zijn geschopt, geslagen en voelen zich nog altijd niet gehoord. Een groep van tientallen mannen kampt nog altijd met de naweeën van de ervaringen die ze als jongere hadden in jeugdinstelling De Dreef in Wapenveld. Het is inmiddels dertig jaar geleden dat misstanden in de instelling naar buiten kwamen. In een besloten Facebookgroep praten ze erover met elkaar. Omroep Gelderland heeft contact gehad met meer dan twintig mannen en met veel van hen gaat het niet goed.

De jongeren van toen zijn inmiddels in de veertig, vijftig of zestig, maar de verhalen over hun tijd in de instelling zitten gebeiteld in hun hoofd. Ze werden mishandeld door begeleiders en leiding van De Dreef.

"De voordeur, die zie ik nog steeds voor me, de voordeur. Daar gebeurde het vaak", vertelt Peter Bosse als we terug zijn op het terrein. Hij zat er begin jaren zeventig en kreeg regelmatig 'klappen' van wat hij noemde 'afgekeurde mariniers'. "Je moest een jongen platslaan, werd er gezegd", weet Roland Gravendeel nog. "Je moest hem helemaal tot aan de grond afbreken, want jij moest zijn, zoals zij wilden dat jij was."

In het programma In het Vizier van De Jager van Omroep Gelderland vertelt Roland Gravendeel wat hij allemaal heeft meegemaakt:

Of ze er nou in de jaren zeventig, tachtig of negentig zaten, in de verhalen van de mannen komt het geweld steeds terug. "Ik denk dat ik nog geen uur binnen was, en toen had ik de eerste klap al in mijn gezicht hangen", vertelt Gravendeel. "Terwijl ik gewoon in een Donald Duckje aan het bladeren was. Want ik had niet gehoord wat iemand tegen me zei."

Misstanden naar buiten gebracht

Dat er in De Dreef een stevig regime heerste, was eerder al duidelijk. Het was het paradepaardje van justitie. Een eindstation voor jongeren die nergens anders meer terecht konden. In de instelling moesten de jongeren hard werken en een pedagogische tik hielp daarbij, om verkeerd gedrag te corrigeren.

Maar dat beeld kantelde toen in 1991 het programma Televizier misstanden naar buiten bracht. Medewerkers vertelden in de uitzending over 'buitensporig geweld', van schoppen met Zweedse klompen en kopstoten die werden uitgedeeld aan jongeren door leiding en directie. Het leidde tot een justitieel onderzoek waarbij één medewerker is veroordeeld voor misbruik van een jongere, en een directielid voor het geweld.

Psychische problemen

Maar dertig jaar later voelen tientallen mannen zich nog steeds niet gehoord. Velen van hen hebben ook te maken met de effecten van het geweld dat ze ervaren. Verschillende mannen zeggen moeite te hebben met relaties, zijn alleen of hebben ook binnen hun huwelijk problemen gekend.

Afbeelding
Roland Gravendeel werd binnen een uur na binnenkomst al geslagen. Foto: Omroep Gelderland

Veel van hen leggen de oorzaak bij de klappen die ze in de instelling hebben gehad. "Ik was manisch-depressief, ben in de WAO terechtgekomen", vertelt Bosse. "Ik heb vier dochters uit vijf huwelijken, maar ik heb niets meegekregen van de opvoeding, omdat ik zelf psychisch in de problemen zat. Mijn toekomst is me afgenomen."

De Dreef is uiteindelijk gefuseerd en opgegaan. Horizon is de rechtsopvolger. In reactie op het verhaal van de mannen reageert de instelling dat - hoewel ze niet verantwoordelijk is voor het gevoerde beleid van destijds - ze wel een luisterend oor wil bieden.

Uiteindelijk is er een gesprek geweest tussen een aantal mannen en de overkoepelende instelling iHub. In een reactie laat de organisatie weten diep geraakt te zijn door de verhalen en na te denken over wat ze daarmee kunnen doen. “Wij doen alles dat in ons vermogen ligt om te helpen, ook al zijn wij als iHUB niet verantwoordelijk voor de fouten die in het verleden door De Dreef zijn gemaakt.”

Heb je behoefte om te praten? Slachtofferhulp Nederland is bereikbaar op 0900-0101.